KOJENERASYON İLE BÖLGESEL ISITMA
Yakıt rezervlerinin azaldığı ve global rekabetin arttığı günümüz ortamında enerji girdilerinde süreklilik, kalite ve asgari maliyetleri sağlamak, kaçınılmaz olmuştur. Bu anlamda kojenerasyon günümüz çağdaş “enerji yönetimi” teknikleri içinde ön sıralarda yer almaktadır.
Kojenerasyon :
Kojenerasyon kısaca, tek bir işletmeden hem elektrik, hem de ısı formlarında iki enerjinin birlikte üretilmesidir (Şekil 1).
Kojenerasyon tesislerinde üretilen elektrik ulusal şebekeye verilir veya kurulu bulunduğu sanayi tesisinin kendi ihtiyacını karşılar.
Isı enerjisi ise buhar veya yüksek sıcaklıkta su (kızgın su) formunda sanayi tesisinin ısı ihtiyacını karşılayacağı gibi, bir şebekeyle şehrin ısıtmasını da sağlayabilir. Şehrin ısıtılmasına bölgesel ısıtma denir.
Bölgesel ısıtma için kullanılan kızgın su buhar türbininden buhar çekilerek ve az miktarda baca gazlarından yararlanılarak hazırlanır. Burada buhar türbininden çekilen buhar ile elektrik enerjisi üretiminde çekilen buhar oranında eksilme meydana gelmektedir. Bölgesel ısıtma sisteminden soğuyarak geri dönen suyun az da olsa bir kısmının baca gazı yardımı ile ısıtılması ısınma için gerekli enerjinin maliyetinin diğer yakıt türlerine göre daha ucuza gelmesini sağlamaktadır.
Bölgesel Isıtma :
Bölgesel ısıtma, bir çok binanın merkezi bir santralden veya başka bir ısı kaynağından (jeotermal veya endüstriyel atık su) ısıtılması ve sıcak su ihtiyacının karşılanmasıdır. Santral, kombine çevrimli bir kojenerasyon (ısı-elektrik santral) veya sadece ısı üreten bir santral olabilir. Bu santralde üretilen ısı, izolasyonlu çift boru yoluyla sıcak su formunda binalara ulaştırılır. (bazı sistemlerde sıcak su yerine buhar kullanılırken, jeotermal kaynaklı sistemlerde tek borulu şebeke kullanılır) Isı kaynağından çıkan sıcak su, gidiş hattı vasıtasıyla bina altında kurulan ısı dönüşüm istasyonlarına iletilerek buradan binanın kalorifer sistemindeki suyu ısıtır. Böylece binanın hem ısınma hem de banyo ve mutfakta kullandığı sıcak su sağlanır. Isı enerjisini bina kalorifer sistemine transfer ederek soğuyan su şebekenin dönüş hattı vasıtasıyla ısı kaynağına geri döner ve burada tekrar ısıtılarak sirkülasyon gerçekleştirilir.