Sanayilerde her üretim prosesi farklı karakterde su ihtiyacı gösterir. Suyun temin edildiği kaynağa ve kullanım amacına bağlı olarak Artaş uzmanlığıyla arıtma ihtiyacı belirlenir. Buna göre uygulanan arıtma adımları aşağıda sıralanmıştır.

Ön Arıtma

Demir ve Mangan Giderimi

Suyun içerdiği demir ve mangan çeşitli oksidasyon yöntemleriyle oksitlenir. Bunun için kullanılan en yaygın yöntemler, havalandırma ile havadaki oksijenin suya geçirilmesi ile çeşitli oksidant maddelerin kullanımıdır. Havalandırma için kaskat havalandırıcılar kullanılabileceği gibi kapalı sistem oksidasyon da mümkündür.

Koagülasyon ve Flokülasyon

Özellikle yüzeysel sularda bulunan türbiditenin ve yüksek askıda katı maddenin giderilmesi için kullanılır. Koagülantlar suya hızlı karıştırma tankında, uygun pH değerinde dozlanır. Böylelikle, oluşan kolloidal maddeler yavaş karıştırma tankında uygun polimer dozajıyla çökelebilir floklar haline getirilir ve takiben yer alan bir durultucuda çöktürülerek uzaklaştırlır. Uygun katkı maddeleri ve dozajlar firmamız tarafından yapılan Jar Testler ile tespit edilir.

Ön Arıtma yöntemleri filtrasyon işlemi ile takip edilir.

Filtrasyon

Temelde iki çeşit filtrasyon yöntemi kullanılmaktadır.

Klasik Filtrasyon

Kum veya multimedia filtreler, suyun içeriğindeki çökelebilir formdaki askıda katı maddelerinin süzülerek, berrak bir su üretilmesi için kullanılır. Ayrıca, özel dolgu yardımıyla da suda bulunan demirin süzülmesini temin eder. Aktif karbon filtreleri ise, suyun içeriğindeki suya tat ve koku veren serbest klor ve organik maddelerin aktif karbon reaksiyonu ile tutularak sudan ayrılmalarını temin eder. Basınca dayanıklı çelik veya polyester malzemeden üretilen filtrasyon tankları yüksek kalitede kuvartz kumu, antrasit, yeşil kum veya aktif karbon dolgu içerir.

Dolgu malzemesinden suyun süzülmesi kolon içerisinde aynaya monte edilmiş PP mantar tip filtre nozulları vasıtasıyla sağlanır. Nozullar vasıtasıyla hem kumun su borusuna kaçması önlenmekte, hem de ters yıkama sırasında havanın ve suyun kolona homojen dağılımı sağlanmaktadır. Filtre kolonlarının ters yykaması giriş ve çıkış boru hatlarındaki basınç farkına göre otomatik olarak yapılır. Ayrıca gümüş emdirilmiş seramik kartuşlar ile 0,2 mikrona kadar filtrasyon sağlanır.

Membran Filtrasyonu

Mikrofiltrasyon, bakteriler ve daha büyük kolloidal maddelerin süzülmesini temin eder. Ultrafiltrasyon ise mikrofiltrasyondan öte bir süzme gerçekleştirerek, bakteriler, virüsler, yüksek moleküler boyutlu proteinler ve organik maddelerin sudan uzaklaştırılmasını sağlar. Ultrafiltrasyon ile partikül gideriminden öte suyun dezenfeksiyonu da gerçekleşir.

Mikrofiltrasyon ve ultrafiltrasyonda düşük basınçlı membranlar kullanılmaktadır.

Yumuşatma

Kireç-Soda Metodu

Bu yumuşatma metodu, belediyeler gibi yüksek debide su kullanımı olan yerlerde, çok sert veya alkali suların arıtımında ve yumuşatmanın yanında türbiditesi yüksek olan sularda tercih edilmektedir. Bu yöntemde öncelikle suya sönmüş toz kireç dozlanarak geçici sertlik oluşturan iyonların, daha sonra soda dozajı ile kalıcı sertlik oluşturan iyonların çökelebilir bileşikler oluşturması sağlanır.

Bu bileşikler yumuşatmayı takiben yer alan bir çöktürme tankında ise çöktürülerek sudan uzaklaştırılır. Kireç-soda metodu ile 8-10oF alkalinite ve sertlikte su elde edilebilir. Daha çok içme ve kullanma suyu hazırlaması amacıyla veya ön arıtma olarak uygulanan bir arıtma yöntemidir.

İyon Değiştirici (Akışkan Yatak)

Su yumuşatma kolonları, suda sertlik oluşturan kalsiyum ve magnezyum iyonlarının su yumuşatıcı reçinelerdeki sodyum iyonu ile yer değiştirerek suyun sertliğinin giderilmesi için kullanılır. Yumuşatma üniteleri Lanxess ( Bayer) lisansı altında ‘akışkan yatak’ prensibine göre dizayn edilmekte olup, bu ünitelerde bir litre reçinenin rejenere edilmesi için 90 gr tuz kullanılmaktadır.

Böylelikle işletme maliyetlerinde klasik sistemlere nazaran yarı yarıya bir tasarruf sağlanmaktadır. Basınca dayanıklı çelikten üretilen yumuşatma kolonlarında, içme suyu normlarına uygun food-grade veya endüstriyel tip, eşdeğer dane boyutuna sahip, yüksek iyon değiştirme kapasiteli Lanxess ( Bayer) yumuşatıcı ve inert reçineler kullanılmaktadır. Suyun ve rejenerantın homojen dağılımını sağlayarak yüksek verimli rejenerasyon sağlamak üzere nozul plakaları kullanılmaktadır.

Yumuşatma kolonlarının rejenerasyon periyodlarının kontrolü volumetrik, zaman ayarlı olabileceği gibi yumuşak su hattında yer alan bir sertlik analizöründen de su kalitesine göre otomatik olarak kontrol edilebilmektedir. İyon değiştiricili su yumuşatma ünitelerine alternatif olarak membran teknolojisiyle nanofiltrasyon da önerilebilmektedir.

Nanofiltrasyon (NF)

Nanofiltrasyon, düşük basınçlı Reverse Osmosis (RO) veya membranla yumuşatma olarak da adlandırılmaktadır. Membran geçirgenliği bakımından RO ile ultrafiltrasyon arasında yer alan nanofiltrasyon membranları multivalent iyonların (kalsiyum, magnezyum, v.s.) giderimini temin eder.

Demineralizasyon

Buhar türbinleri, kazanlar ve proses suları için vazgeçilmez olan demineralize su üretimi iki şekilde gerçekleştirilmektedir.

Iyon Değiştirci (Akışkan Yatak)

Katyon ve anyon değiştirici reçineler, suyun içeriğindeki katyon ve anyonların iyon değiştirici reçinelerdeki H ve OH iyonlary ile yer değiştirerek suyun demineralizasyonu için kullanılır. Lanxess ( Bayer) lisansı altında  ‘akışkan yatak’ teknolojisine göre dizayn edilen demineralize su tesisleri, klasik sistemlere nazaran çok daha az kimyasal ve su kullanarak, düşük işletme maliyetleriyle yüksek kalitede demineralize su üretimi gerçekleştirir. Katyon değiştiricilerin çıkışında yer alan bir degazör vasıtasıyla suda oluşan zayıf ve karasız asitler karbondioksit ve suya parçalanır ve karbondioksit uçurulur.

Bu yöntemde iyon değiştirici reçineler, içi aside ve alkaliye mukavim özel kaplamalı çelik kolonlar içerisinde yer alır. Artaş patentli özel nozul distribüsyonu vasıtasıyla, suyun ve aynı şekilde rejenerantın iyon değiştirici reçinelerle homojen temas etmesi sağlanarak, reçinelerin iyon değiştirme kapasitesinden maksimum ölçüde faydalanılır ve minimum rejenerant tüketilir.

Rejenerasyon işlemi asit ve kostik ile gerçekleştirilir. Rejenerasyon tesis çıkışında bulunan iletkenlik cihazından alınan değere göre otomatik olarak başlatılır. Yer sorunu olan işletmeler için Multistep dizaynı ile katyon ve anyon değiştiriciler tek kolon içine yerleştirilir.

Reverse Osmosis (RO)

Reverse Osmosisde suyun ozmotik basıncının üstünde bir karşı basınç uygulanarak suyun yarı geçirgen RO membranlarından geçerek çözünmüş tuzlarından ayrılması ve böylelikle saflaştırılmasy sağlanır. Yüksek iyon konsantrasyonuna sahip atılacak akım konsantratı oluştururken, üretilen su permeate akımı olarak reverse osmosisden alınır.

RO membranlarını kireç çökelmesine, serbest klora ve organik maddelere karşı korumak için RO girişinde suya antiskalant, sodyum metabisülfit ve biosit gibi çeşitli kimyasallar dozlanır.

Ultra Saf Su üretim Tesisleri

Demineralize edilmiş su, ağırlıkla yüksek basınçlı buhar türbinleri ve mikro-elektronik sanayinde kullanılan ultra saf su üretimi amacıyla demineralizasyonu takiben bu üniteye bağlanır.

Mixed-Bed (Karma İyon Değiştirici)

Mixed-Bed kolonlarında katyon ve anyon değiştirici reçineler karışık halde bulunur ve böylelikle sonsuz katyon anyon zinciri oluşturularak yüksek kalitede saf su üretilmesini temin eder. Rejenerasyon için sırasıyla asit ve kostik kullanılır.

Electrodeiyonizasyon (EDI)

EDI prosesinde su, ardı ardına dizili katyon ve anyon değiştirici membranlardan geçer. Direkt akım (DC) iyonların membranlara doğru hareket etmesini sağlar. Katyon değiştirici membran eksi yüklenerek katyonların, anyon değiştirici membran ise artı yüklenerek anyonların geçirilerek saf su üretilmesini sağlar.

EDI membranlarının periyodik olarak tıkanmaya karşı temizlenmesi gerekmektedir.

Dezenfeksiyon Tesisleri

Özellikle steril su ihtiyacı duyulan hastanelerle gıda sanayinde ve içme suyu üretiminde ozonlama, klorlama veya ultraviyole ile dezenfeksiyon gerçekleştirilir. Atıksu arıtma tesislerinde, arıtılmıi suyun deşarj edileceği noktaya bağlı olarak tesis çıkışında dezenfeksiyonu gerekebilir.